Od automatów do gier, do e-sportowych aren, czyli krótka historia bijatyk w świecie e-sportu

Chyba każdy z nas grał kiedyś w bijatyki. To właśnie między innymi ten gatunek gier królował na konsolach w naszym dzieciństwie w trakcie imprez urodzinowych z kolegami, czy spędzania czasu z rodzeństwem. (Kto też dawał do ręki swojego młodszego brata odłączonego pada, by myślał, że też kontroluje wojownika na ekranie? 🙂).

W tym krótkim artykule przyjrzymy się bliżej historii tego gatunku gier, przypomnimy najpopularniejsze tytuły, w które do dziś grają tysiące graczy na całym świecie i dowiemy się, które z nich zdobyły uznanie w zmaganiach e-sportowych.

Automaty, Konsole, Komputery…

Jako pierwszą bijatykę uznaje się wydaną w 1985 roku grę Karate Champ, wydaną na Commodore 64, lecz już w 1976 roku ukazano grę Heavyweight Champ, która zawierała walkę na pięści. W 1991 roku gigantycznym sukcesem okazał się tytuł Street Fighter II, który doczekał się w ciągu kolejnych dwóch lat kilku nieco ulepszonych edycji, a niektóre z nich trafiły w końcu z automatów do gier na komputery Amiga, konsole PlayStation i Sega Saturn. Tytuł do dziś sprzedał się w liczbie 30 milionów egzemplarzy, co jest drugim wynikiem w historii bijatyk (ustępuje jedynie grze Super Smash Bros Ultimate). Firma Midway w 1992 roku wypuściło konkurencję i odpowiedź na hit Segi, w postaci równie kultowego Mortal Kombat, w którym wykorzystane zostały zdigitalizowane sprite’y oparte na prawdziwych aktorach. Ostatnim z „wielkiej trójki” serii bijatyk jest oczywiście Tekken wydany przez firmę Namco, a trzecia i piąta odsłona tej franczyzy okazały się absolutnymi hitami i sprzedały się w ilości odpowiednio 9 i 10 milionów egzemplarzy.

Era e-sportu i zaciętej rywalizacji

Początki

Pierwsze niszowe spotkania graczy związane z grą Street Fighter II miały miejsce głównie w Stanach Zjednoczonych w takich miejscach, jak Chinatown Fair w Nowym Jorku, Super Just Games w Chicago oraz Golfland w Kalifornii. Natomiast w 1996, w Sunnyvale w Kalifornii odbył się pierwszy ogólnokrajowy turniej bijatyk – E3: Battle By The Bay, a organizatorem był Tom Cannon. Wzięło w nim udział 40 zawodników głównie ze Stanów Zjednoczonych, lecz był też obecny gracz z Kanady i Kuwejtu. Turniej skupiał się wokół dwóch tytułów: Super Street Fighter II Turbo oraz Street Fighter Alpha 2. Turniej Street Fighter Alpha 2 wygrał Alex Valle – najpopularniejszy gracz e-sportowy, specjalizujący się w bijatykach. Pokonał on w finale Johna Choia, ujawniając nieblokowaną kombinację, nazwaną później na jego cześć „Valle CC”.

Późniejsze turnieje B4 i B5 odbyły się w Folsom w Kalifornii odpowiednio w 2000 i 2001 roku, natomiast w 2002 roku turniej zmienił nazwę na Evolution, która funkcjonuje do dziś. Trzy edycje turnieju skupiały się całkowicie wokół serii Street Fighter i Capcom Versus.

Era Evolution (I nie tylko)

Od 2002 roku turnieje Evolution Championship Series są organizowane corocznie (z wyjątkiem 2020 oraz 2021 roku) w okresie letnim, a do programu turniejów zostały dodawane kolejne tytuły gier. W swoim pierwszym roku działalności gracze rywalizowali w grach: Capcom vs. SNK 2, Marvel vs. Capcom 2 i Super Street Fighter II Turbo. Oczywiście z kolejnymi edycjami tego wydarzenia zaczęły pojawiać się nowe tytuły, a ilość turniejowych gier się zwiększała. W kolejnych latach w wydarzeniu zaczęły pojawiać się nowe franczyzy gier, jak np. SoulCalibur, Virtua Fighter, Guilty Gear XX, Tekken 5, Mortal Kombat. Warto wspomnieć, że od 2018 roku organizowane jest także EVO Japan, natomiast w 2025 roku w Październiku będzie miała miejsce pierwsza edycja EVO France, a miastem-gospodarzem będzie Nicea. Oto potwierdzone gry, które pojawią się na wydarzeniu we Francji:

• Street Fighter 6
• Tekken 8
• Guilty Gear-Strive
• Fatal Fury: City of the Wolves
• Granblue Fantasy Versus: Rising
• Dragon Ball Fighterz

Prócz Evolution Championship Series, organizowane były, lub są nadal, też inne turnieje dla fanów gier bijatyk, jak na przykład: organizowany w Japonii Super Battle Opera (2003-2012), Australijski OzHadou Nationals 7, czy organizowany od 2015 roku Red Bull Kumite, którego gospodarzem były już Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Japonia i Republika Południowej Afryki.

Warto nadmienić, że wygrane w turniejach w grach o tematyce bijatyk są coraz to wyższe, a same turnieje cieszą się dużym zainteresowaniem ze strony widzów. Niektóre turnieje oferują wygrane wynoszące kilkaset dolarów, inne z nich kilkanaście tysięcy dolarów, lecz zdarzają się turnieje, w których zwycięzca może liczyć na o wiele większy zastrzyk gotówki. Dla porównania: pula nagród w zbliżającym się Red Bull Kumite, który będzie miał miejsce 6 Kwietnia 2025 roku w Paryżu, wynosi zawrotne 52 miliony dolarów. W turnieju weźmie udział 16 zaproszonych graczy, a wydarzenie będzie transmitowane na Twitchu w języku angielskim oraz japońskim. Tak samo jak w poprzednich dwóch latach, będzie to turniej Street Fighter 6.

Turnieje w Polsce

Mimo że w Polsce e-sport kojarzy się głównie z tytułami, takimi jak CS:GO, czy League of Legends, turnieje bijatyk zdobywają coraz większą popularność. Zarówno na mniejszych, lokalnych imprezach, jak i podczas ogólnopolskich wydarzeń, fani gier, takich jak Street Fighter, Tekken czy Mortal Kombat mają okazję do rywalizacji i wspólnej zabawy. W dużych miastach, takich jak Warszawa, Kraków czy Wrocław, społeczności graczy organizują własne zawody, często będące częścią większych festiwali gamingowych, jak na przykład Warsaw Games Show, gdzie sekcja bijatyk cieszy się dużym zainteresowaniem.

Turnieje bijatyk, takie jak EVO czy Red Bull Kumite, przyciągają miliony widzów na całym świecie, a pula nagród często sięga setek tysięcy dolarów. To sprawia, że esportowe zakłady stają się coraz bardziej atrakcyjne dla fanów gier. Wśród wielu platform bukmacherskich na Polskim rynku, Fortuna wyróżnia się atrakcyjnymi ofertami dla nowych użytkowników. Najnowszy kod promocyjny Fortuna oferuje świetny pakiet powitalny o wartości do 145 zł na zakłady bez ryzyka oraz inne bonusy. To doskonała okazja dla tych, którzy chcą rozpocząć przygodę z zakładami esportowymi na najlepszych warunkach, typując wyniki w popularnych grach takich jak League of Legends, Counter-Strike czy bijatyki.

Organizacje e-gamingowe starają się dostrzec potencjał tego gatunku gier i biorą go pod uwagę, układając kalendarze turniejowe. W końcu amatorów bijatyk w naszym kraju, jak i na całym świecie nie brakuje, a dzięki turniejom można nie tylko poddać się zdrowej rywalizacji i próbie nabicia jak największej i najdłuższej kombinacji ciosów, ale także wymienić się doświadczeniami, spostrzeżeniami i wspomnieniami związanymi z takimi kultowymi seriami jak Tekken czy Mortal Kombat z innymi graczami.